بلاگ
آشنایی با مرغ مینا
مرغ مینا، پرنده‌ای چست و چابک و اجتماعی از خانواده‌ی سارها می‌باشد، که قادر به تقلید صدا نیز هست. این پرنده، یک گزینه‌ی مناسب برای اشخاصی می‌باشد که قصد نگهداری از آن را در منزل دارند. در صورتی که مینا از زمان تولد، نزد انسان‌ها رشد یابد، روابط دوستانه‌ی بهتری با انسان‌ها داشته و به خوبی می‌توان آن را تربیت نمود.
درباره مرغ مینا Myna
پت شاپ آتاپت: مرغ مینا، پرنده‌ای زیبا، اجتماعی و پر جنب و جوش می‌باشد و جز پرندگانِ خانواده‌ی سارها و یا گنجشک‌ها به شمار می‌آید. نام علمی این مرغ Acridotheres tristis / Gracula religiosa بوده و با نام‌های مینای هندی، مینای معمولی، ماینا و مینای تپه نیز شناخته می‌شود. خاستگاه مرغ مینا، به اندونزی، هند، شرق آسیا و هندوستان بر می‌گردد.
اما، امروزه این پرنده در سراسر جهان وجود دارد و جز پرندگان خانگیِ محبوب، به شمار می‌آید. چرا که، علاوه بر زیبایی، توانایی ویژه‌ای در تقلید صدا دارد و با دریافت آموزش صحیح می‌تواند آن را به نمایش بگذارد.
مشخصات ظاهری مرغ مینا
مرغ مینا، پرنده‌ای با جثه‌ی متوسط می‌باشد و در سنین بزرگسالی حدود ۳۰ الی ۴۵ سانتی متر طول دارد. رنگ بدن میناها، اغلب قهوه‌ای و یا مشکیِ تیره می‌باشد و بعضی اوقات براقی خاصی دارد. برخی از این پرندگان زیبا نیز، نقش و رگه‌هایی از رنگ خاکستری، زرد و یا سفید روی پرهای خود دارند، که زیبایی آن‌ها را دوچندان می‌کند. پاهای مرغ‌های مینا، به طور معمول قهوه‌ای رنگ بوده و پنجه‌هایی به رنگ زرد دارند.
نقطه‌ی اوج زیبایی این پرنده را می‌توان چشم‌های او دانست. اطراف چشمان مرغ مینا به طور معمول زرد رنگ است و عنبیه‌ی چشم این پرنده به رنگ خاکستری و یا قهوه‌ای نزدیک می‌باشد.
صدای آواز این مرغ، بسیار گوش نواز و دوست داشتنی می‌باشد. چرا که، گاهی اوقات به صورت ذاتی قادر به تولید صدای نت‌های موسیقی بوده و شما را به اجرای یک قطعه‌ی گوش نواز مهمان می‌کند. این اتفاق، بیشتر در زمانی رخ می‌دهد که این پرنده قصد جلب توجه پرنده‌ی ماده را داشته باشد.
خصوصیات اخلاقی مرغ مینا
مرغ مینا، پرنده‌ای چست و چابک می‌باشد و روحیه‌ای بسیار اجتماعی دارد. این پرنده شخصیتی برونگرا داشته و به سرعت با محیط جدید، سازگاری پیدا می‌کند. به راحتی می‌توانید از این حیوان در قفس نگهداری نمایید و این موضوع برای پرنده آزاردهنده نخواهد بود. حتی، مینا می‌تواند در قفس هم، تولید مثل کند.
اغلب مرغ‌های مینایی که از دوران تولد، نزد انسان‌ها رشد کرده‌اند و توسط انسان تغذیه شده اند، سازگاری بیشتری با محیط خانه دارند و به اصطلاح دستی هستند. آن‌ها از معاشرت با انسان‌ها عمیقا لذت می‌برند. اما، بهتر است این پرنده را مورد نوازش قرار ندهید. زیرا، از این کار به هیچ وجه خوشش نمی‌آید.
یکی از قابلیت‌های مهم مرغ مینا، توانایی تقلید صدا می‌باشد. این حیوان، قادر به یادگیری چیزی در حدود ۱۰۰ کلمه است. همچنین، از بازی با اسباب بازی‌های مخصوص خود بسیار محظوظ می‌گردد. درب بطری، آینه و زنگوله از اسباب بازی‌های محبوب این مرغ می‌باشند.
مرغ‌های مینا، جز معدود پرندگانی هستند، که قفس و محل زندگی خود را تمیز می‌کنند. از این رو، خیلی شما را درگیر نظافت قفس نمی‌کنند.
انواع مرغ مینا
برخلاف تصور بسیاری از افراد، مرغ مینا یک پرنده‌ی تک نژاد نمی‌باشد و بیش از ۲۰ نوع مینا در سراسر جهان وجود دارد؛ اما، این پرنده به طور کلی در سه دسته‌بندی شناخته می‌شود: مینای معمولی، مینای گوشواره‌ای و و مینای بالی.
مرغ مینای معمولی، در واقع همان مینایی می‌باشد، که اکثر اوقات در ایران آن را می‌بینیم. این پرنده، حیوانی قلمرو طلب بوده و در صورتی که خطری را حس کند، سر و صدای زیادی به پا می‌کند.
مرغ مینای گوشواره‌ای و یا مرغ مینای تپه ای، پرنده‌ای بومی بوده، که استعداد کم نظیری در تقلید صدای انسان دارد. علت نامگذاری این پرنده، این است که در اطراف نوک و سر خود، قسمت‌هایی بدون پر به رنگ زرد و یا نارنجی دارد، که گویی مانند گوشواره هستند. واردات مینای گوشواره‌ای بسیار محدود می‌باشد و جز پرندگان تک همسر به شمار می‌آید.
مرغ مینای بالی نیز، بر خلاف سایر نژادهای خود دارای پرهایی سفید رنگ بوده و منقار و پاهای این مرغ اندکی با همسانانِ خود متفاوت است. هاله‌ای آبی رنگ در نواحی دور چشمان این پرنده وجود دارد، که زیبایی آن را دوچندان کرده است.
و اما، مرغ مینا، تنها در این سه گروه خلاصه نمی‌گردد. از این رو، به معرفی و بیان ویژگی‌های برخی از معروف‌ترین انواع این پرنده‌ی جذاب و باهوش می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
مینای کولتو: این نژاد از مرغ‌های مینا، دارای ظاهری عجیب می‌باشد و زیبایی خاصِ خود را دارد. کولتو، گونه‌ای بسیار کمیاب بوده و در عین حال قیمت بالایی ندارد. طول بدن او، در حدود ۲۸ سانتی متر می‌باشد و بومی کشور فیلیپین است. صدای مرغ مینای کولتو همچون زنگ بوده و جز پرندگان سخنگو به شمار می‌رود. اما، شرط پرورش توانایی تقلید صدای این پرنده این است که او را از دوران کودکی نزد خود نگاه دارید و تحت آموزش قرار دهید.
مینای اوت شیلد: مینای اوت شیلد، پرنده‌ای بسیار زیبا است و همواره مورد توجه کلکسیونرهای پرندگان می‌باشد. این حیوان، به طور عمده در جزایر بالی مشاهده می‌شود و استعداد ویژه‌ای در تقلید صدا ندارد. اوت شیلد، بدنی به رنگ سفید دارد و دور چشمان او از رنگ آبی پوشیده شده است. منقار این پرنده‌ی جذاب، اکثرا به رنگ خاکستری و یا نزدیک به آبی می‌باشد و پاها و پنجه هایِ خاکستری رنگی دارد.
مینای غول آسا: مینای غول آسا که با نام مینای جزیره نیاس هم شناخته می‌شود؛ پرنده ای، بزرگ جثه می‌باشد که در بین تجار، اشتباها او را با اسم مینای جاوا می‌شناسند. اما، این نژاد در واقع، زیر گونه‌ای از مینای جاوا می‌باشد. جوجه‌های مینای غول آسا، پتانسیل بی‌نظیری برای تقلید صدا دارند و بسیار باهوش هستند.
مینای سرطلایی: همانطور که از نام اینگونه مشخص است، سر آن به رنگ طلایی بوده و الباقی پرهای این گونه به رنگ مشکی و گاها متمایل به سبز می‌باشد. مینای سر طلایی را می‌توان در خانه نگهداری نمود؛ اما، این پرنده رابطه‌ی خوبی با قفس ندارد. به طور کلی، این گونه از مرغ مینا، پرنده‌ای کمیاب می‌باشد و پتانسیل بسیار اندکی در تقلید صدا دارد. به همین خاطر، کمتر کسی او را به عنوان پرنده‌ی خانگیِ خود برمی گزیند.
مینای سخنگوی فیلیپینی: این مینا نیز همچون مینای غول آسا، از زیرگونه‌های مینای جاوا بوده و متعلق به فیلیپین و همسایگان این کشور می‌باشد. اما، به طور عمده به دیگر کشورها صادر نمی‌شود و منحصرا در فیلیپین می‌توان آن را یافت.
مینای گیلون: مرغ مینای گیلون، پرنده‌ای زیبا با بدنی به طول ۲۶ سانتی متر و منقاری ۳.۲ سانتی متری می‌باشد. این پرنده، گوشواره‌هایی تنها در پس سر خود دارد و منقار او به رنگ قرمز و یا نارنجی می‌باشد. مینای گیلون را می‌توان از زیرگونه‌های مینای جاوا دانست و در گیلون به وفور قابل مشاهده است. اما، معمولا به بازارهای جهانی راه نمی‌یابد.
مینای نیکوبار: مینای نیکوبار، که با نام مینای آندامان شهرت یافته است، پرنده‌ی کمتر شناخته شده‌ای می‌باشد. چرا که، این مرغ نیز شبیه دیگر همسانان خود، کمتر صادر شده است.
مینای جاوا میل: این نژاد از مرغ مینا را می‌توان محبوب‌ترین نژاد، برای تاجران جهانی به شمار آورد. مینای جاوا میل، دارای سه زیرگونه به نام‌های توئنسیس، مرتنس و موراتا می‌باشد، که بیشتر در جزایر اندونزی یافت می‌شوند. این نژاد، توانایی به شدت بالایی در تقلید صدا دارد. بهترین حالت یادگیری این حیوان در زمانی می‌باشد که جوجه بوده و فردی با تن صدای زیر، به او آموزش دهد. باید این نکته را در نظر داشت، که هرچه کلمات را برای حیوان به صورت واضح و شفاف‌تر تکرار کنید، گیراییِ او بیشتر خواهد بود.
این پرندگان زیبا و با استعداد، معمولا قیمت بیشتری نسبت به دیگر نژادها داشته و به سختی می‌توان آن‌ها را خریداری نمود. چرا که، صادرات این نژاد، اندکی با روش‌های مرسوم متفاوت است.
مینای هندی بزرگ آسام: مینای هندی بزرگ آسام، به طور متوسط منقاری به طور ۴.۲ سانتی متر داشته و طول بدن او به ۳۰ سانتی متر می‌رسد. این پرنده، یکی از زیرگونه‌های مینای متوسط جثه می‌باشد و بیشتر در بخش‌های جنوب چین و شرق هند دیده می‌شود. این نژاد، به طور معمول به کلیه‌ی بازارهای جهانی صادر می‌شود و رنگ پرهای او در سن بلوغ به رنگ مشکی با رگه‌هایی از رنگ سبز و یا ارغوانی می‌باشد. جوجه‌های این زیرگونه، جذابیت ظاهریِ بزرگسالان را ندارند. اما، پتانسیل خوبی برای یادگیری دارند. مینای پیکولاریس، یکی از انواع مینای هندی بزرگ می‌باشد، که در مناطق جنوبی‌تر زیست می‌کند.
مینای هندی کوچک: مینای هندی کوچک، به طور متوسط یک منقار ۴.۲ سانتی متری دارد و می‌توان طول بدن او را در حدود ۲۶ سانتی متر تخمین زد. این پرنده، بیشتر در نواحی جنوبی هند و گیلون یافت می‌شود. این نژاد، نسبت به مرغ مینای هندی بزرگ، طرفدارانی کمتری برای خرید دارد و از آنجایی که به طور معمول در سنین بالا به فروش میرسیده، نتوانسته است قابلیت‌های خود در تقلید صدا را، به خوبی نشان دهد.
رژیم غذایی مرغ مینا
مرغ مینا را می‌توان پرنده‌ای همه چیزخوار دانست. از این رو، برای حفظ سلامت این پرنده می‌بایست یک رژیم غذایی مفید و مقوی برای او در نظر بگیرید. رژیم غذایی مرغ‌های مینا، با توجه به اهلی و یا وحشی بودن آن‌ها متفاوت است.
مرغ مینای وحشی، در طبیعت هر نوع میوه و حشره‌ای را می‌خورد و برای یافتن غذا زمین را زیر و رو می‌کند. این پرنده‌ی بازیگوش، علاقه‌ی ویژه‌ای به خوردنِ شهد گل‌ها داشته و جالب است بدانید که اگر گرسنه باشد، تخم دیگر پرندگان را با منقار خود سوراخ نموده و از محتویات آن نیز تغذیه می‌کند. حتی، گاهی اوقات دیده شده است که موش، مارمولک و یا قورباغه نیز شکارِ این پرنده شده اند. بنابراین، مرغ مینای وحشی به معنای واقعیِ کلمه، همه چیز خوار است.
و اما مرغ مینای اهلی؛ این پرنده، که به وسیله انسان‌ها پرورش می‌یابد و دستی می‌شود؛ قادر به خوردن دانه و یا سنگ ریزه نمی‌باشد. این پرنده به خوردن کرم‌های نرم علاقه دارد و می‌توان برای تغذیه‌ی او از پلت‌های مخصوص بهره گرفت. پلت‌های مرغ مینا، از پودر دانه و غلات مغذی تهیه شده‌اند و به صورت استوانه‌های کوچکی درآمده اند. بدین وسیله، کلیه‌ی نیازهای غذایی این حیوان را تامین می‌کنند.
در نظر داشته باشید، که مرغ مینای اهلی در خوردن این پلت‌ها نباید زیاده روی کند. چرا که، خطر بروز چاقی و متعاقبا ابتلا به کبد چرب در این حیوان وجود دارد. همچنین، استفاده‌ی مداوم نیز، از این پلت‌ها برای پرنده توصیه نمی‌شود. از این رو، بهتر است میوه‌هایی همچون سیب، انگور، انبه، آناناس، آلو، هندوانه، گلابی، موزِ رسیده و هلو را نیز در مجموعه غذای این حیوان قرار دهید. اما، نباید در مصرف موز و انبه زیاده روی نمایید. چرا که، این دو میوه‌هایی مملو از قند بوده و همچنین، می‌توانند موجب بروز یبوست در پرنده گردند.
هرگز نباید هسته‌ی میوه‌ها را به مرغ مینا بدهید. چرا که، امکان دارد برخی از آن‌ها سمی بوده و جان پرنده را به مخاطره بیندازند. همچنین، سبزیجاتی مثل: آووکادو، نخود فرنگی، سیب زمینی شیرین و لوبیا سبز را، در اختیار این حیوان قرار ندهید؛ زیرا، این قبیل خوراکی‌ها مملو از آهن بوده و برای سلامت این پرنده مضر هستند.
مرغ مینا هم مانند دیگر پرندگان خانگی، می‌بایست همواره آب سالم و تمیز در اختیار داشته باشد. در نتیجه، روزی سه الی چهار بار ظرف آب این پرنده را تعویض نموده و ترجیحا، آب مقطر و یا تصفیه شده در اختیار او بگذارید.
اصول نگهداری از مرغ مینا
اگر قصد دارید یک مرغ مینا را به عنوان پرنده‌ی خانگی خریداری نمایید، توصیه می‌شود این حیوان را زمانی به منزل بیاورید، که هنوز جوجه است. بدین ترتیب، می‌توانید او را به راحتی تحت آموزش قرار دهید. در یکی دو ماه ابتداییِ زندگی این حیوان، می‌توانید آن را در یک کارتن نگهداری نمایید. اما، حتما باید سوراخ‌هایی روی بدنه‌ی کارتن ایجاد کنید تا حیوان بتواند راحت تنفس کند.
در این مدت، هر روز، هر سه ساعت یکبار به او غذای مخصوصش را بدهید. سپس، توسط قطره چکان، کمی آب ولرم در گلوی پرنده بچکانید. زمانی که پرنده به سنین سه تا چهار ماهگی می‌رسد، اندک اندک به صورت مستقل قادر به غذا خوردن خواهد بود. همچنین، توصیه می‌شود بعد از سنین دو الی سه ماهگی، یک قفس نسبتا بزرگ، همچون قفس کاسکو برای مینا تهیه نمایید.
به منظور تقویت پاهای مرغ مینا، فضای داخلی قفس او می‌بایست به چندین چوب طبیعی، با ارتفاع‌های مختلف، به عنوان نشیمنگاه مجهز باشد. این پرنده‌ی دوست داشتنی، به شدت به بو حساس می‌باشد. از این رو، توصیه می‌شود قفس او را به دور از آشپزخانه قرار داده و هرگز در خانه، سیگار، قلیان، عود و… استفاده نکنید. همچنین، بهتر است برای حفظ آرامش حیوان، شب‌ها با پارچه‌ای روی قفس او را بپوشانید.
مرغ مینا، بسیار به آب تنی کردن علاقه دارد. در نتیجه، بهتر است ظرفی بزرگ را برای حمام کردنِ او اختصاص دهید تا بتواند به راحتی جست وخیز و آب تنی کند. این کار، موجب شادابی و نشاط پرنده می‌گردد. از طرفی، گرد و غبار را از پرهای او می‌زداید و موجب درخشش بال و پر حیوان می‌شود.
لازم به ذکر است، هرگز نباید برای خشک کردن بدن حیوان از سیستم گرمایشی، همچون سشوار استفاده نمود. چرا که، این کار موجب خشک شدن پوست پرنده شده و او را در معرض ابتلا به بیماری‌های پوستی قرار می‌دهد.
بیماری‌های مرغ مینا
هنگامی که شما، مرغ مینا و یا هر حیوان خانگی دیگری را به منزل می‌آورید. متعاقبا، باید پذیرای مسئولیت‌های این کار باشید. این پرنده، حیوانی سرگرم کننده و جذاب بوده و تبدیل به یک دوست خوب برای شما خواهد شد. اما، احتمال دارد گاهی اوقات دچار بیماری و اختلالاتی گردد. در این هنگام، شما وظیفه دارید مانند یک دوست و یا پرستار از او مراقبت کنید و در جهت بهبود این پرنده کوشش نمایید. در این بخش، به بیان برخی از بیماری‌های رایج در مرغ‌های مینا می‌پردازیم.
آنفولانزا: یکی از بیماری‌های مرغ مینا، آنفولانزا می‌باشد. هنگامی که پرنده علائمی همچون: تب، مشکلات تنفسی، بهم ریختگی پرها و یا کاهش تخم‌گذاری داشته باشد، احتمالا دچار آنفولانزا شده است. توصیه می‌شود، اگر چنین علائمی را مشاهده کردید، فورا مینا را نزد دامپزشک ببرید.
به منظور پیشگیری از ابتلا به این بیماری نیز راه‌هایی وجود دارد. برای مثال، نباید پرنده را در معرض باد کولر و یا پنجره قرار دهید. همچنین، رعایت بهداشت قفس و ظرف غذای او نیز در این امر دخیل می‌باشد.
اختلال کبد: اختلال و بیماری‌های کبدی بسیار در این پرنده حائز اهمیت می‌باشند. فضله‌ی سبز رنگ، می‌تواند حاکی از این بیماری باشد. همچنین، عدم توانایی در حفظ تعادل، سستی، بی‌حوصلگی و… نیز از علائم مشکلات کبدی هستند.
آنچه که بیش از هر علت دیگری، مرغ مینا را در معرض اختلالات کبدی قرار می‌دهد، مصرف خوراکی‌های حاوی آهن می‌باشد. از سویی دیگر، در نظر داشته باشید که ویتامین ث قدرت جذب آهن را در بدن پرنده بالا می‌برد. در نتیجه، محدود کردن غذاهای حاوی این ویتامین نیز، در پیشگیری از بیماریِ کبدی مثمر ثمر خواهد بود. برخی از خوراکی‌های حاوی آهن عبارتند از: کشمش، گوشت، نان و…. از این رو، هرگز آن‌ها را در رژیم غذایی مینای خود نگنجانید.
آسپرژیلوز: از دیگر بیماری‌های مهم پرندگان، می‌توان به آسپرژیلوز اشاره داشت؛ که مرغ مینا هم از ابتلا به آن مستثنی نیست. خاستگاه این بیماری قارچ‌ها می‌باشند و در صورت ابتلا، سیستم تنفسی پرندگان را درگیر می‌کند. اگر پرنده‌ی شما، دچار تنگی نفس شد، با دهان باز اقدام به تنفس نمود و یا دچار اسهال و بی‌اشتهایی شد، احتمالا به آسپرژیلوز مبتلا شده است. از این رو، حیوان را نزد دامپزشک برده و اقدام به درمانِ او نمایید.
نیوکاسل: نیوکاسل یک بیماری شایع در بین پرندگان، به خصوص مرغ مینا می‌باشد. متاسفانه این بیماری به شدت خطرناک و واگیردار است. بعد از گذشت ۲ روز الی ۲ هفته، علائم نیوکاسل در پرنده ظاهر می‌شود. این علائم شامل: افسردگی، کاهش اشتها، صدای خس خس در سینه، بی‌حالی و اختلالات تنفسی می‌باشند.
تا به امروز، هیچ گونه درمانی برای نیوکاسل پیدا نشده است و تنها راه نجات پرندگان از این بیماری، پیشگیری می‌باشد. از این رو، هرگز از واکسیناسیون پرنده غافل نشوید.
کلامیدیوز: کلامیدیوز یک بیماری خطرناک می‌باشد و علاوه بر اینکه مرغ‌های مینا را درگیر می‌کند، احتمال انتقال آن، از پرنده به انسان نیز وجود دارد. اضطراب، مصرف غذا و آب آلوده می‌توانند زمینه ساز ابتلای میناها به این بیماری باشند. اگر علائمی از قبیل: اسهال زرد و یا سبز رنگ، کاهش اشتها، تورم چشمی و افسردگی را در پرنده مشاهده نمودید، فورا او را به یک دامپزشک برسانید تا با انجام تست و درمانِ به موقع بتوانید جان حیوان را نجات دهید.
هموکروماتوز: عامل اصلی بیماری هموکروماتوز، همچون بیماری‌های کبدی، مصرف بیش از اندازه‌ی خوراکی‌های حاوی آهن می‌باشد. طراحی سیستم گوارشی مرغ مینا، به صورتی است که توانایی هضم آهن را نداشته و در نتیجه دچار مسمومیت می‌شود. چه بسیار میناهایی که به دلیل‌عدم آگاهی صاحبینِ خود، توسط این بیماری جان خود را از دست داده اند.
جمع بندی
مرغ مینا، یک گزینه‌ی ایده آل برای نگهداری در منزل به شمار می‌آید. اما، می‌بایست پیش از اقدام به خریدِ این حیوان دوست داشتنی، شرایط خود را به طور کامل بسنجید. حضور یک پرنده در منزل به همان اندازه که می‌تواند شادی بخش و سرگرم کننده باشد، به همان اندازه نیز مسئولیت‌هایی را بر دوش شما قرار می‌دهد. از این رو توصیه می‌کنیم، در رابطه با سبک زندگی و عادات مرغ مینا به طور کامل اطلاع کسب نموده و سپس با مراجعه به فروشگاه‌های معتبر، این پرنده را خریداری نمایید.
