سگ شیتزو، سگی باهوش، مهربان و بازیگوش میباشد، که خاستگاه آن به تبت باز میگردد. شیتزو، به مرور زمان به دیگر کشورها راه یافت و انواع گوناگونی از آمیزش این سگ با دیگر نژادها حاصل شد. این سگ، حیوانی آموزشپذیر بوده و برای نگهداری در آپارتمان، انتخاب مناسبی است.
آشنایی با سگ شیتزو
پت شاپ آتاپت: سگ شیتزو، جز محبوبترین نژادهای سگ آپارتمانی در ایران میباشد. خاستگاه این نژاد به تبت بر میگردد و در زمانهای دور به عنوان سگ نگهبان مورد استفاده قرار میگرفته است. علاوه بر آن، شیتزو همواره همراهی خوب، برای خانوادههای سلطنتی بوده است.
تقریبا، بعد از سال ۱۹۶۰ سگ شیتزو از چین به اروپا راه یافت و به رسمیت در لیست نژاد سگها موردشناسایی قرار گرفت. از این روی، اندک اندک محبوبیت این حیوان دوست داشتنی افزایش یافت و به عنوان نماد وفاداری و اعتماد شهرت یافت.
مشخصات ظاهری سگ شیتزو
تصاویری از سگ شیتزو، به دست آمده است، که متعلق به قرن ۱۶ میلادی میباشند. شیتزو در این نقاشی ها، شباهت بسیار زیادی به شیر دارد. به همین خاطر در گذشته، لقب «شیر کوچک» را به او داده بودند. اما، با گذر زمان شیتزو، با دیگر سگهایی همچون پیکینیز و پاگ، آمیزش داده شده و شکل و ظاهر امروزی آن، نتیجهی این اتفاق میباشد. از این روی، در این مقاله، به بررسی مشخصات ظاهری شیتزوهای اصیل و خالص میپردازیم. چرا که، شیتزوهای دورگه قطعا دارای تفاوتهایی میباشند.
یک سگ شیتزوی خالص به طور متوسط قدی در حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر دارد و وزن او در بازه ۴ الی ۷ کیلوگرم میباشد. این سگ پوشش مویی نرم، صاف و زیبایی دارد و پوزه او پهن، کوتاه و مربعی شکل میباشد. همچنین، چشمهای سگ شیتزو، درشت و تیره رنگ هستند.
این حیوان با نمک، در رنگهای مختلفی از جمله: قهوه ای، خاکستری، طلایی، مشکی، سفید و یا ترکیبی از این رنگها دیده میشود و طیف رنگی خاصی ندارد.
برای تشخیص یک سگ شیتزو اصیل، میتوانید آناتومی گوشهای او را مورد بررسی قرار دهید. گوشهای شیتزو، با موهای بلند و صافی پوشیده شده و به سمت پایین متمایل است.
خصوصیات اخلاقی و تربیتی سگ شیتزو
اگر اولین باری میباشد که به فکر نگهداری از یک سگ، به عنوان حیوان خانگی خود افتاده اید، قطع به یقین سگ شیتزو، یک گزینهی ایده آل برای شما خواهد بود. شیتزوها، بسیار باهوش بوده و هدفی جز راضی کردن و جلب محبت صاحب خود ندارند. این حیوانات، بسیار بازیگوش، سرزنده و چست و چابک میباشند. همچنین، اولویت آنها وقت گذراندن با اعضای خانواده است. چرا که، از همراهی با خانواده لذت بسیار زیادی میبرند و اصلا تنهایی را دوست ندارند. از این رو، نمیتوانید مدت زمانی زیادی آنها را در خانه تنها بگذارید.
سگ شیتزو، در برخورد با غریبهها پرخاشگر نیست و رفتار بیتفاوتی نسبت به آنها دارد. اما، در صورتی که شخص غریبه به او محبت کند و با او دوست شود، شیتزو نیز به وجد آمده و مشغول بازی با او میشود.
این حیوان دوست داشتنی، روحیهای منعطف داشته و میتواند خود را به خوبی با محیط جدید سازگار نماید. به خصوص اگر از سنین تولگی او را تحت آموزش و تربیت سگ قرار دهید، تبدیل یک دوست خوب و مطیع برای شما میشوند. اما، در غیر این صورت برخی از رفتارهای آنها مثل پارس کردنهای بیجا، غیر قابل کنترل خواهد بود.
زمان مناسب برای تربیت سگ شیتزو
همانطور که گفتیم، شیتزو سگی باهوش میباشد. اما، به خاطر داشتن روحیهی بازیگوش و فعالی که دارد، آموزش او، نیازمند صبر، شکیبایی و حوصله میباشد. بهترین زمان برای تربیت سگ شیتزو، در دوران تولگی و خردسالی میباشد. در همان روز اولی که این توله سگ بامزه و جذاب را به منزل میآورید، میبایست تربیت او را آغاز نمایید.
اگر شیفتهی رفتارهای بامزهی او شده و از تربیت اصولی این سگ غافل شوید، قطعا در بزرگسالی تبدیل به یک سگ خرابکار، خودسر و لجباز میگردد. به طوری که، کنترل آن امری دشوار خواهد بود. از این رو، در آموزش به این حیوان، جدی و مصمم باشید. توصیه میشود حداقل، روزانه ۱۵ دقیقه را به تربیت و آموزش سگ خود اختصاص دهید.
آموزش سگ شیتزو
آموزش دستشویی سگ: حتما، میبایست یک مکان مشخص را برای دستشویی سگ شیتزو، در نظر بگیرید و هنگامی که حیوان، احساس نیاز به دستشویی دارد، او را به آن مکان منتقل نمایید. توله سگ ها، به طور معمول، بعد از بیدار شدن، نوشیدن مایعات و جست وخیز زیاد، به دستشویی احتیاج پیدا میکنند. و یا حتی پس از مدتی، با توجه به زبان بدن حیوان، میتوانید حدس بزنید که دستشویی دارد یا خیر.
پیش از عمل دستشویی و پس از آن، همواره با توله بازی کنید و او را با تشویق و مهربانی به آرامش دعوت نمایید. چرا که نظارت شما و انتقال او به یک جایگاه مشخص برای دستشویی میتواند اندکی برای سگ استرسزا باشد. از این روی، آرامش و تشویق شما میتواند در سرعت بخشیدن به پروسهی یادگیری حیوان مثمر ثمر باشد.
دست دادن: برای این آموزش، توصیه میشود کمی سگ شیتزو را گرسنه نگه دارید. سپس او را صدا کنید، و دعوت به نشستن رو به روی خود نمایید. این کار باعث میشود، تمام حواس سگ به شما باشد. سپس، تکهای از غذای مورد علاقهی او را، به سمت دست او ببرید و در این هنگام فرمانی را بیان کنید.
مثلا، بگویید «دست بده پسرم / دخترم» و تا زمانی که دست خود را بالا نیاورده است غذا را در اختیار او قرار ندهید. بعد از چند بار تکرار درست هنگامی که دست خود را بالا آورد، جایزهاش را به او بدهید و با لحنی خوشایند او را تشویق نمایید. چند بار این کار را تکرار کنید و در روزهای آتی نیز به منظور یادآوری این تمرین را با او انجام دهید. بدین ترتیب، پس از مدتی سگ با بیان جملهی مذکور، دست خود را بالا میآورد.
آموزش اجتماعی شدن: یکی از نکاتی که باعث میشود تا توله سگ شیتزو، در سنین بزرگسالی گوشه گیر و غیر اجتماعی نباشد، قرار دادن آن در محیطهای مختلف میباشد. برا مثال، لازم است تا حیوان را حداقل یک ساعت در طول روز، به پیاده روی ببرید تا منظرههای مختلف را ببیند، صداهای گوناگون را بشنود، بوهای مختلف را استشمام کند و تبدیل به یک سگ ترسو و مضطرب نشود.
دیدن انسانهای دیگر، سگهای دیگر و… میتواند تاثیر مثبتی روی حیوان داشته باشد و باعث سرزندگی او شود.
آموزش نگرفتن طعمه از غریبه ها: یکی از آموزشهای مهم برای هر سگی، از جمله سگ شیتزو، اجتناب از گرفتن طعمه از افراد غریبه میباشد. چرا که، گاهی احتمال دارد شخصی قصد جان سگ شما را کند و یا حتی بدون آگاهی خوراکی مضر را در اختیار او قرار دهد. از این رو، هنگامی که به سگ خود بیاموزید، تنها حق دارد با اجازهی شما کاری را انجام دهد و یا غذایی را میل کند، از دست افراد دیگر چیزی نخواهد گرفت.
نکاتی که پیش از خرید سگ شیتزو باید بدانید
سگ شیتزو نیز، مانند دیگر حیوانات خانگی دارای ویژگیهای خاصی میباشد، که لازم از پیش از اقدام به خرید و نگهداری از این سگ، آنها را بدانید. بنابراین، در این قسمت به صورت مختصر نقاط ضعف و نقاط قوت شیتزو را بیان میکنیم.
نقاط قوت: بسیار اجتماعی و علاقهمند به انسان ها، یک گزینهی ایده آل برای افرادی که برای اولین بار قصد نگهداری از سگها را دارند، دارای رفتار خوب با کودکان، ریزش موی اندک نسبت به دیگر سگ ها، مهربان و با محبت، وفادار، آموزشپذیر
نقاط ضعف: نفرت از تنهایی، ایجاد سر و صدا به هنگام تنها ماندن، نگهداری چالش برانگیز به خاطر داشتن موهای بلند، مستعد برای ابتلا به بیماریهای نژادی متعدد، گاهی اوقات لجباز، خرابکار و غیر قابل کنترل
شیتزو کراس به چه معناست؟
شیتزو کراس، یک اصطلاح میباشد و به آن دسته از سگهای شیتزو نسبت داده میشود، که حاصل آمیزش سگ شیتزو با نژادهای دیگری مانند کاکر اسپانیل، هاوانیز، پودل، مالتیز، تریر وست هایلند، یورکشایر تریر و… میباشند.
این تنها یک تعریف ساده از شیتزو کراس بود. از این روی، هنگامی که برای خرید یک سگ شیتزو به فروشگاه مراجعه میکنید، این احتمال وجود دارد که فروشنده تنها به شما بگوید، حیوانی که قصد خرید آن را دارید، شیتزو کراس میباشد. در این شرایط باید بپرسید این سگ حاصل میکس با چه نژادی میباشد و ترجیحا تصاویر پدر و مادر سگ را نیز ببینید.
خرید یک سگ شیتزو کراس، میتواند مزایا و معایبی را به خود به دنبال داشته باشد: این امکان وجود دارد که حاصل آمیزش شیتزو با یک نژاد برتر، موجب کاهش بروز بیماریهای متداول در شیتزوها شده باشد و این موضوع به عنوان یک مزیت محسوب میشود. از طرف دیگر، از آنجایی که توصیه میشود هر حیوان خانگی را از زمان طفولیت نزد خود بیاورید، این احتمال وجود دارد که یک تولهی شیتزو کراس را خریداری نمایید و شاهد معضلات و اختلالاتی در روند رشد او باشید، که انتظارش را ندارید.
برخی از شناخته شدهترین القاب و اسامی شیتزو کراسها عبارتند از: شینزه (شیتزو و پیکینیز)، شی پو (شیتزو و پودل)، کوک آ زو (اسپانیل و شیتزو)، مال شی (شیتزو و مالتیز)، بیتزو (شیتزو و بیگل)، شورکی زو (شیتزو و یورکشایر تریر)
انواع سگ شیتزو
شیتزو تریر
شیتزو تریر، در واقع یک نژاد از سگهای شیتزو نمیباشد و تنها یک لقب و یا عنوان، برای شیتزوهای دو رگهای میباشد، که اصالت آمیزشی آنها مشخص نمیباشد.
توله سگهای شیتزو تریر، در ایران بسیار مورد معامله قرار میگیرند. اما، اگر یک فروشنده به شما گفت سگ مورد پسند شما، از نژاد شیتزو تریر میباشد، این بدین معنا است که، دقیقا نژاد سگ مشخص نیست. اما، به طور معمول سگ شیتزو تریر، حاصل شیتزو با نژاد وست هایلند تریر میباشد.
شیتزو تریر، اندامی کوچکی دارد و آناتومی جمجمهی او به صورت گرد میباشد. این سگ، چشمانی براق و به رنگ مشکی دارد و در رنگهای مشکی، سفید، عاجی و… دیده میشود.
این حیوان، به طور معمول بسیار آرام و در عین حال بازیگوش میباشد. به هنگام ترس، گرسنگی و نیاز به دستشویی سر و صدا به راه میاندازد. شیتزو تریر، از هوش بسیار بالایی برخوردار بوده و در طی یک دورهی ۱۵ روزه آموزشهای اولیه را به خوبی فرا میگیرد. همچنین، اگر با خشم و یا بیمهری، با او برخورد کنید، با شما قهر میکند.
شیتزو مالتیز
همانطور که از اسم این نژاد پیداست، از آمیزش سگ شیتزو و سگ مالتیز به دست آمده است. این نژاد، انتخابی ایده آل برای زوجهای جوان، خانوادههایی که کودک خردسال دارند و افراد مسن میباشد. چرا که، بسیار دوست داشتنی، با محبت و بازیگوش میباشد و پتانسیل بالایی برای یادگیری دارد. از این روی، میتوانید به راحتی او را تحت تربیت و آموزش قرار دهید. شیتزو مالتیز، در رنگهای سیاه، سفید و یا قهوهای یافت میشود و موهایی لطیف و نرم دارد. همچنین، این نژاد نقریبا بین ۲ الی ۷ کیلوگرم وزن دارد. در نتیجه، به راحتی میتوانید او را در آغوش بگیرید و با او بازی کنید.
بسیاری از افراد شیتزو مالتیز را با نامهای مالتزو، مالتی زو و مال شی نیز میشناسند.
شیتزو مینیاتوری
امروزه، گونهای از سگها پدید آمده است، که جثهی بسیار کوچکی داشته و به عنوان سگ مینیاتوری، سگ جیبی و یا سگ فنجانی شناخته میشوند. سگ مینیاتوری، منحصر به یک نژاد خاص نمیباشد و حاصل یک تغییر ژنتیکی است. در نتیجه، رشد او در برههای از زمان متوقف میشود. این گروه از سگها ظاهری با نمک و همچون عروسک دارند. اما، نباید این نکته را از خاطر ببریم که آنها نیز جان داشته و همچون یک سگ بزرگ به مراقبت و رسیدگی نیاز دارند.
از این رو، شیتزو مینیاتوری نیز یک سگ جیبی از نژاد شیتزو میباشد، که به دلیل جثهی کوچکش بسیاری از افراد شیفتهی آن میشوند. اما، در نظر داشته باشید این سگ، بیش از سگهای عادی در معرض بیماریهایی نظیر: اختلالات کبدی، هایپوگلایسمی، صرع، تشنج، کمبود کلسیم، بیماریهای قلبی و عروقی، بیماریهای لثه و دندان قرار دارد و بسیار از دامپزشکان پرورش و خرید سگ شیتزو مینیاتوری را توصیه نمیکنند.
بیماریهای رایج سگ شیتزو
بیماریهای دندان و لثه: در دهان سگهای شیتزو، فضای زیادی برای دندانها وجود ندارد. از این رو، این سگها دندانهایی فشرده و احتمالا کج و نامرتب دارند. این امر، موجب میگردد تا این حیوانات در معرض ابتلا به بیماریهای مربوط به دهان و لثه باشند. توصیه میشود، هر هفته چند مرتبه به وسیلهی مسواک مخصوص به نظافتهای دندان این سگها رسیدگی شود و همواره شش ماه یکبار توسط دامپزشک ویزیت شوند.
دیسپلازی هیپ: این اختلال، ناشی از ایجاد فاصله بین استخوان سر ران و مفصل میباشد. در این هنگام، راه رفتن سگ به مشکل برمی خورد و پای او دچار درد و تورم میگردد.
لغزش زانو: در صورتی که، متوجه شدید سگ شیتزو به هنگام راه رفتن، پای خود را روی زمین میکشد، این احتمال وجود دارد که، زانوی حیوان در محل اتصال دچار لغزش شده باشد. بنابراین، هنگامی که به پای او فشار وارد آید، سگ دچار درد و رنج میشود. در این شرایط، توصیه میشود فورا به دامپزشک مراجعه نمایید تا پروسهی درمان به سرعت آغاز شود.
بیماریهای چشم: شیتزوها، چشمان درشت و زیبایی دارند. اما، بیش از دیگر نژادها مستعد ابتلا به بیماریهای مربوط به چشم میباشند. به خصوص موهای بلند شیتزوها موجب تحریکپذیری بیشتر چشمان آنها میگردد. در نتیجه، توصیه میشود حتما موهای اطراف چشم حیوان میبایست کوتاه شود. برخی از بیماریهای چشمی این نژاد عبارت است از:
آب مروارید: این بیماری، ریشهی ژنتیکی دارد و اغلب اوقات، برای سگهای جوان اتفاق میافتد. در صورتی که، پدر و مادر سگ مورد نظر، به این بیماری مبتلا باشند، احتمال ابتلای فرزندان آنها نیز، بیشتر خواهد بود.
خشکی چشم: زمانی سگ دچار خشکی چشم میشود، که فعالیت غدد چشمی او کاهش پیدا کند. در نتیجه، همواره باید به این موضوع دقت نمایید و هنگامی که متوجه خشکی چشم شدید، حیوان را فورا برای ریشهیابی نزد دامپزشک ببرید. چرا که، بیتوجهی به این مسئله میتواند منجر به نابینا شدن سگ گردد.
چشم گیلاسی: در صورتی که، یک برجستگی به رنگ صورتی در اطراف چشم سگ مشاهده کردید، این احتمال وجود دارد که سگ شما دچار بیماری چشم گیلاسی شده باشد. این معضل، ناشی از تورم غدد اشکی پلک سوم میباشد. در این شرایط، میبایست حیوان را نزد دامپزشک ببرید و احتمالا با یک جراحی ساده مشکل حل خواهد شد.
رژیم غذایی سگ شیتزو
سگ شیتزو، یک سگ کوچک و حساس میباشد، که برای تامین انرژی خود نیاز به یک برنامهی غذای مقوی و مفید دارد. صاحبین این سگ ها، به دو صورت میتوانند برای این حیوان غذا تهیه کنند. روش اول، خریدن غذاهای آماده و مخصوص سگهای شیتزو میباشد و طی روش دوم، میتوان برای این سگها غذای خانگی تهیه نمود.
بسیاری از متخصصان و دامپزشکان، روش دوم را توصیه مینمایند. از این رو، با تهیه غذای خانگی برای سگ شیتزو، میتوانید نظارتی دقیق بر روی خوراک پت خود داشته باشید و غذای تازه، سالم و بدون مواد افزودنی در اختیار او قرار دهید. همچنین، این کار به شما کمک میکند تا راحتتر تشخیص دهید، که سگ شما چه غذایی را بیشتر از دیگر غذاها دوست دارد.
وزن، جثه و میزان جنب و جوش سگ شیتزو، از عوامل تعیین کننده میزان کالری دریافتی لازم برای این حیوانات میباشد. البته، اگر سگ به بیماری خاصی مبتلا باشد، نظر دامپزشک در این مورد ارجحیت دارد.
برای مثال، یک شیتزوی ۷ کیلوگرمی در روز، به حدود ۵۷۰ کالری نیاز دارد. این در حالی میباشد که، یک سگ بزرگ جثه مثل روتوایلر که تقریبا ۶۰ کیلوگرم وزن دارد، در طول یک روز به حدود ۲۹۰۰ کالری نیاز دارد.
یک وعدهی غذایی ایده آل برای شیتزوها، شامل ۵ درصد فیبر، ۱۰ درصد چربی، ۴۰ درصد کربوهیدرات، ۴۵ درصد پروتئین میباشد. بهترین منابع اسیدهای چرب برای شیتزوها، ماهی تن و سالمون میباشد، که موجب براق شدن و حفظ سلامت پوست و موی حیوان شده و مصرف آنها یک تا دو مرتبه در ماه برای او کافی است. کدو حلوایی، برنج قهوهای و یا برنج سفید پخته شده و یا سیب زمینی نیز، از بهترین منابع کربوهیدرات هستند، که انرژی روزانهی حیوان را به خوبی تامین میکنند.
همچنین، پروتئین مورد نیاز سگ با مصرف گوشتهای بدون چربی مثل سینه بوقلمون، سینهی مرغ، گوشت گوساله و یا بره (با چربی کم)، دل، جگر و تخم مرغ آبپز تامین میگردد و موجب تقویت عضلات حیوان میشوند.
از جای دادن آنتی اکسیدان در رژیم غذایی سگ شیتزو، هرگز غافل نشوید. زیرا، آنتی اکسیدانها باعث میشوند، سگ سنین میانسالی و پیری را به خوبی پشت سر بگذارد. چرا که، شیتزوها عمری نسبتا طولانی داشته و با یک مراقبت اصولی تا ۱۶ سال عمر خواهند داشت.
سبزیجاتی نظیر هویج، گل کلم، نخود فرنگی، کلم بروکلی، کاهو و کدو سبز جز خوراکیهای سازگار با معدهی حساس شیتزو میباشد و میتوانید آنها را در کنار غذای اصلی سگ در اختیار او قرار دهید و یا تکهای از سبزیجات مورد علاقهاش را به عنوان غذای تشویقی به او بدهید. این سبزیجات سرشار از ویتامین ث و کلسیم میباشند. از این رو، تاثیر بسزایی در سلامت دندانها و استخوانهای حیوان دارند.
لزوما هر غذایی که ما مصرف میکنیم، نه تنها برای سگها مفید نمیباشد، بلکه موجب بروز مسمومیت و یا حتی مرگ آنها میشود. نوشیدنیهای حاوی الکل و کافئین، شکلات، روغن، نمک، سس، ادویه، انگور، قارچ، کشمش، تخم مرغ خام، سیر، هسته و دانهی میوه ها، مخمر، خمیر نان و پیاز جز غذاهای ممنوعه برای سگ شیتزو هستند و نباید در دید و یا دسترس حیوان قرار داشته باشند.
اگر سگ، به صورت اتفاقی یکی از این خوراکیها را مصرف نمود، توصیه میکنیم هیچ اقدام خودسرانهای انجام نداده و حیوان را نزد یک دامپزشک برده و یا فورا او را به نزدیکترین بیمارستان دامپزشکی برسانید.