طوطی کاسکو، یک پرندهی بسیار زیبا، جذاب و باهوش میباشد، که توانایی تقلید صدا دارد. از این رو، به عنوان یک حیوان خانگی محبوب به شمار میآید. این طوطی، هوشی نزدیک به یک کودک ۵ساله دارد و دارای روحیهی حساسی میباشد. مراقبت از این پرنده، نیازمند توجه و کسب آگاهی در رابطه با نوع زندگی آن میباشد.
آشنایی با طوطی کاسکو
پت شاپ آتاپت: طوطی خاکستری آفریقایی با نام علمی Psittacus erithacus، که این روزها آن را به اسم طوطی کاسکو میشناسیم، یک پرندهی بسیار زیبا، جذاب و بازیگوش میباشد؛ که به دلیل داشتن توانایی تقلید صدا، محبوبیت زیادی را در سراسر جهان به خود اختصاص داده است. خاستگاه این پرنده، قارهی آفریقا میباشد و دارای تعدادی زیر گونه میباشد.
آنچه که کاسکو را از دیگر پرندگانِ سخنگو متفاوت ساخته است، فهم و هوش بالای این طوطی میباشد. شاید کمی باور این موضوع دشوار باشد؛ اما، کاسکو فقط کلمات و صداها را تقلید نمیکند، بلکه تا حدودی متوجه بار معنایی آنها نیز میشود! پیرو تحقیقات گستردهای که در ارتباط با این حیوان انجام شده است، محققان به این نتیجه رسیده اند، که زمانی که طوطی کاسکو به بلوغ میرسد، از بُعد احساسی و ذهنی درکی به اندازهی یک کودک ۴ و یا ۵ سالهی انسان دارد. همچنین، علاوه بر توانایی تقلید صدا، قادر به تقلید حالتهای مختلف انسانها نیز میباشد.
مشخصات ظاهری طوطی کاسکو
طوطی کاسکو، معمولا به رنگ خاکستری و طوسی با دمی قرمز و یا مایل به رنگ قرمز، قابل مشاهده میباشد و جز پرندگانی با جثهی متوسط به شمار میآید. به طور عمده، اندازهی قد این پرنده در حدود ۳۳ سانتی متر میباشد و وزنی در حدود نیم کیلوگرم دارد. هنگامی که کاسکو بالهای خود را باز میکند، اندازهی او در این شرایط بین ۴۶ تا ۵۶ سانتی متر خواهد بود. رنگ منقار این طوطی مشکی بوده و معمولا بعد از سن بلوغ چشمانی به رنگ نارنجی و یا زرد روشن دارد. شاید به ندرت، این پرنده را به رنگ قرمز ببینید و یا برخی از قسمتهای بدن او قرمز باشد. این به علت بروز جهش ژنتیکی در این حیوانات است.
انواع طوطی کاسکو
طوطیهای کاسکو، به طور کلی در دو گروه تقسیمبندی میشوند، که عبارتند از:
طوطی خاکستری آفریقایی کنگو
خاستگاه طوطی کاسکو از زیرگونهی کنگو، به آفریقای استوایی بر میگردد. بسیاری از افراد، این گونه را گونهی اصلی کاسکوها به شمار میآوردند.
بدن کنگوها، مملو از پرهایی به رنگ خاکستری میباشد و دم آنها قرمز رنگ است. کاسکوی کنگو، یا به عبارتی کاسکوی دم قرمز دارای منقاری مشکی رنگ بوده و یک حلقهی بزرگ و سفید رنگ، دور چشم او خودنمایی میکند. این پرنده بسیار آرام و با وقار است و نسبت به سایر زیرگونهها کمتر سر و صدا میکند. البته، با توجه به تفاوت شخصیتی که در بین کاسکوها دیده میشود، این احتمال هم وجود دارد که یک کنگو بسیار بازیگوش و پر صدا و یکی دیگر آرامتر به نظر برسد.
طوطی خاکستری آفریقایی تیمنه
خاستگاه طوطی کاسکو تیمنه، متعلق به آفریقای غربی میباشد. این پرنده وزن کمتری نسبت به گونهی کنگو دارد و پرهای او عمدتا به رنگ خاکستری با خالهای متعدد میباشد. رنگ دم او، قرمز کمرنگ و یا به رنگ شکلاتی، متمایل است. منقار تیمنه ها، صورتی رنگ و شاخی شکل میباشد. همچنین، کاسکوی تیمنه به دلیل جثهی کوچک خود، قادر به انجام حرکات آکروباتیک و جست وخیز بیشتری نسبت به زیرگونهی کنگو میباشد.
از نظر زیبایی، هر دوی این زیرگونهها در یک سطح قرار دارند و اینکه کدام یک را به عنوان حیوان خانگی تهیه نمایید، کاملا به سلیقهی شخصی شما بستگی دارد. اما، باید در نظر داشته باشید که تیمنهها به طور معمول، توانایی گفتار کمتری نسبت به زیرگونهی کنگو دارند. از این رو، بیشتر افراد به دنبال خرید کاسکوهای کنگو هستند.
تعیین جنسیت طوطی کاسکو
به طور معمول، تعیین جنسیت پرندگان با توجه به مشخصات ظاهری آنها صورت میگیرد. اما، تعیین جنسیت طوطی کاسکو، اندکی دشوارتر از دیگر پرندگان میباشد. چرا که، ظاهر نر و مادهی این پرنده بسیار شبیه به یکدیگر میباشد. دقیقترین راه تشخیص نر و یا ماده بودن کاسکو، آزمایش خون است. به طوری که، در مراکز تخصصی حیوانات از زیر پرهای این پرنده نمونه برداری میشود.
یک سری روشهای تجربی نیز برای تعیین جنسیت طوطی کاسکو وجود دارد، که پایهی علمی ندارند، اما بیشتر مواقع میتواند به ما کمک کند.
خصوصیات بدنی
کاسکوهای نر معمولا قدی بالای ۳۰ سانتی متر دارند، بدن آنها بلند و باریک میباشد و سری صاف و گردنی کوتاه دارند. اما، قد کاسکوهای ماده معمولا زیر ۳۰ سانتی متر بوده، اندامی تقریبا گرد دارند و سر آنها نیز دایرهای شکل، با گردنی بلندتر از کاسکوی نر میباشد.
همچنین، پاهای کاسکوهای ماده اندکی خمیده، باز و به شکل منحنی میباشد؛ از این رو، راحتتر میتواند روی تخمهای خود بخوابند و از آنها مراقبت کنند. اما، کاسکوهای نر پاهایی صاف و کشیده دارند. علاوه بر این، منقار طوطی کاسکوی نر، بزرگتر از کاسکوی ماده میباشد.
خصوصیات قسمت دُم
رنگ پرهای قسمت سینهی کاسکوی کنگو ماده خاکستری تیره میباشد و کم کم به سمت شکم او که میرویم این رنگ به خاکستری روشن میرسد. دم این پرنده نیز سرخ رنگ میباشد؛ اما، لبههای آن متمایل به خاکستری هستند. در صورتی که، رنگ دم کنگوی نر نیز سرخ میباشد. اما، لبههای آن به خاکستری تمایل پیدا نمیکنند.
لمس کمر پرنده
در این روش، میتوانید به آرامی توسط انگشت خود کمر طوطی کاسکو را لمس کنید؛ در صورتی که، پرنده نر باشد خم نمیشود. اما، اگر ماده باشد کمی خم خواهد شد. البته این روش نیز، کاملا تجربی بوده و نمیتوان آن را به عنوان معیار قرار داد.
خصوصیات اخلاقی طوطی کاسکو
همانطور که گفتیم، طوطی کاسکو، پرندهای بسیار باهوش و جذاب میباشد. همچنین، این طوطی بسیار اجتماعی و در عین حال حساس میباشد و در شرایط استرس زا، دچار اضطراب میشود. این حیوان هوشمند، قادر به حفظ نمودن بیش از ۱۰۰ لغت میباشد. اما، این باعث نمیشود تا از او انتظار داشته باشید راه خانه را به خاطر بسپارد! از این رو، از رها کردن این پرنده در طبیعت خودداری کنید. چرا که، احتمال بازگشت او به خانه اندک میباشد.
در نظر داشته باشید، این پرندههای جذاب در مواجهه با افراد غریبه کمی خجالتی هستند. بنابراین، زمانی که آنها را خریداری میکنید و به خانه میآورید، باید کمی صبور باشید تا به محیط جدید عادت کنند. از سوی دیگر، میبایست با این پرنده بسیار ملایم رفتار کنید و همچون یک دوست، او را در کنار خود نگاه دارید. چرا که، اگر این طوطی عصبی شود و یا مورد آزار قرار بگیرد، دچار اختلالات رفتاری شده و احتمال دارد شما را گاز بگیرد و یا به شما چنگ بیندازد.
اصول نگهداری از طوطی کاسکو
اگر طوطی کاسکو را به عنوان حیوان خانگی خود انتخاب کرده اید، میبایست نکات بسیار مهمی را در ارتباط با نگهداری این پرنده بدانید، تا به این وسیله بتوانید حیوانی شاداب و سالم داشته باشید.
همانطور که پیشتر گفتیم، خاستگاه کاسکوها قارهی آفریقا میباشد. بنابراین، این حیوان برای ادامهی حیات به آب و هوایی معتدل و متوسط نیاز دارد، یعنی نه خیلی خشک و نه خیلی مرطوب. چرا که، این پرندگان حساسیت بالایی به رطوبت هوا دارند. به طوری که، اگر میزان رطوبت محیط برای آنها مناسب نباشد، باید انتظار بروز پر ریزی و یا سایر بیماریهای پوستی را از طوطی خود داشته باشید.
رطوبت مناسب برای زندگی طوطی کاسکو، ۳۰ الی ۵۰ درصد تعیین شده است. در نتیجه، اگر در محیطی با آب و هوای خشک زندگی میکنید، میتوانید از دستگاه رطوبت ساز بهره ببرید و اگر آب و هوای محل زندگی شما بیش از اندازه مرطوب میباشد، میبایست اقدام به تهیهی یک دستگاه رطوبت گیر نمایید.
همچنین، این پرندگان نسبت به سردی و گرمی هوا نیز حساسیت دارند و نباید آنها را در معرض باد کولر و یا کنار شوفاژ قرار دهید. دمای ۲۰ تا ۳۰ درجهی سانتی گراد برای زندگی این حیوانات ایده آل میباشد. در فصول سرد، با روشن کردن یک بخاری، میتوانید اقدام به گرم کردن محیط زندگی آنان نمایید.
بعد از آنکه، شرایط محیطی مناسبی برای زندگی کاسکو فراهم آوردید؛ در نظر داشته باشید، ماکزیمم تا یک ماه پس از ورود طوطی کاسکو به محیط جدید، نیاز به زمان دارد تا به شما و آن محل عادت کند. در نتیجه، در طی این مدت با دست زدن و اقدام به حمام کردن حیوان، باعث ایجاد استرس در او نشوید. بعد از گذشت یک ماه، کم کم و بسیار ملایم به حیوان نزدیک شوید، هفتهای یک بار او را حمام کنید و در صورتی که اعتماد او جلب شد، میتوانید ناخن و پرهای او را نیز کوتاه و مرتب نمایید.
کاسکو، برخلاف روحیهی بازیگوش و اجتماعی خود، بسیار حساس میباشد. از این رو، بهترین جایگاه برای نصب قفس او در کنج دیوار و در ارتفاع ۱.۵ متری از زمین میباشد. بعد از مدتی که این حیوان با صاحب جدید خود زندگی کند، به شدت به او وابسته میشود. در نتیجه، تنها ماندن موجب بروز افسردگی و اضطراب در حیوان میشود. بنابراین، اگر سبک زندگی شما به گونهای میباشد که زمان زیادی را در بیرون از خانه سپری میکنید، یا حیوان را به یک دوستی بسپارید که پرنده او را میشناسد، و یا به طور کلی از نگهداری او منصرف شوید. اگر مدت زمان زیادی طوطی کاسکو را تنها بگذارید، احتمال مرگ او به علت دوری از شما وجود دارد.
کاسکو، پرندهای میباشد که نیاز به سرگرمی دارد. از این رو، همواره باید اسباب بازی و بازیهای فکری مخصوصی را در دسترس داشته باشد.
همچنین، این طوطی بازیگوش نیاز دارد تا به طور متوسط به مدت یک ساعت و نیم در روز با صاحب خود بازی کند و مورد توجه و نوازش او قرار بگیرد. در غیر این صورت، دچار افسردگی میشود.
پیش از اقدام به خرید کاسکو، بررسی کنید که آیا میتوانید روزی یک تا دو ساعت این حیوان را بیرون از قفس آزاد بگذارید یا خیر. زیرا، طوطی کاسکو به طور متوسط به روزی ۱۰ کیلومتر پرواز نیاز دارد، تا بتواند عضلات خود را قوی نگه دارد.
تربیت و آموزش طوطی کاسکو
برای تربیت و آموزش طوطی کاسکو، لازم است تا یک نام برای این پرنده انتخاب کنید. چرا که، اگر مرتبا او را به اسم کاسکو صدا بزنید، قاعدتا اولین لغتی که از شما تقلید میکند، «کاسکو» خواهد بود. توصیه میشود، کلماتی زیبا، مثبت و شیرین را با صدایی واضح و نسبتا بلند به صورت شمرده، برای حیوان ادا کنید.
از آنجایی که حافظهی کاسکو، محدود میباشد، بهتر است تا بسیار در انتخاب کلماتی که به او آموزش میدهید دقت نمایید و حافظهی این پرندهی باهوش را جدی بگیرید! چرا که، اگر حرفهای زشت و ناخوشایند در برابر او به کار ببرید، امکان دارد در شرایط حساسی آنها را بازگو نموده و آبروی شما ببرد. اگر ناخواسته کلمات زشتی را یاد گرفت، تنها راه فراموشی آنها، عدم تکرار آن کلمات میباشد.
جوجهی کاسکو، کم کم بعد از سن ۴ ماهگی اهلی میشود و در این بازه زمانی قدرت یادگیری بیشتری دارد. ابتدا با کلمات ساده آموزش را آغاز نمایید و رفته رفته میتوانید عبارتهای دو و یا سه کلمهای را نیز با او تمرین کنید. در نظر داشته باشید، تربیت این حیوان نیاز به صبر، حوصله و شکیبایی دارد. از طرفی، اگر بعد از تقلید موفقیت آمیز کلمات، بلافاصله تکهای غذا به پرنده بدهید و یا به آرامی او را نوازش کنید، شاهد تاثیرات چشمگیری در سرعت یادگیری حیوان خواهید بود.
علاوه بر کلمات، میتوانید صداهای مختلفی همچون: صدای سگ، صدای خنده، صدای آب و دیگر صداهای با مزهای را برای او پخش کنید. بدین وسیله از توانایی طوطی کاسکو در تقلید صدا، حیرت زده خواهید شد! آموزش مصرعی از یک شعر ساده و یا عبارات جالبی مثل: من عاشق صاحب خود هستم، دوستت دارم عزیزم، خوش آمدید به منزل و… نیز به این پرنده، خالی از لطف نیست و جذابیت بازی با این حیوان را دو چندان میکند.
رژیم غذایی طوطی کاسکو
رژیم غذایی طوطی کاسکو، میبایست شامل ویتامین د، ویتامین آ، ویتامین ب، ویتامین ای، ویتامین کا، مواد معدنی ضروری و کلسیم باشد. از این رو، همواره باید خوراکی در اختیار این پرنده قرار بگیرد، که املاح مورد نیاز بدن او را تامین کند.
آجیل ها
قسمت زیادی از رژیم غذایی کاسکو، شامل انواع آجیلها میباشد. اما، باید حتما دقت نمایید تا آجیلهایی خام و تازه به حیوان بدهید تا از بروز مسمومیت احتمالی او پیشگیری شود. تخمهها در حدود ۶۰ درصد از خوراک کاسکو، را شامل میشوند. این پرنده علاقه بسیاری به تخمه سیاه، تخمه قرمز و تخمه سفید دارد.
سیستم گوارشی این کاسکوها، با آجیلهای بو داده، شور و یا آغشته به هرگونه ادویه، سازگار نمیباشد و حیوان را در معرض خطرات جدی قرار میدهد. در نتیجه، هرگز چنین ریسکی انجام ندهید.
طوطی کاسکو، به طرز عجیبی عاشق شکستن پوست آجیلهای خشک مثل: پسته، تخمه و… میباشد. از این رو، توصیه میشود همواره این گروه از خشکبار را در اختیار او قرار دهید. از سویی دیگر، مراقب باشید تا حیوان در مصرف این خوراکیها زیاده روی نکند.
غلات
یکی دیگر از خوراکیهای مفید، که نباید از آنها در رژیم غذایی کاسکو غافل شد، غلات میباشند. میتوان غلاتی از قبیل: عدس، برنج، گندم، ذرت، نخود و… را نیز به وعدههای غذایی این پرنده اضافه نمود.
برای مثال، میتوانید عدس را به صورت مرطوب و یا جوانه زده به کاسکوی خود بدهید. فقط میبایست توجه کنید، عدس و یا هرگونه غلات مرطوب دیگر، نباید بیش از ۲ الی ۳ ساعت در دسترس پرنده باشند. چرا که، احتمال گندیدن آنها و متعاقبا مسمومیت حیوان وجود دارد.
برای گنجاندن برنج در وعدههای غذایی حیوان، میتوانید آن را به صورت پخته شده به طوطیِ خود بدهید. اما، همواره به هنگام طبخ، عدم استفاده از هرگونه نمک و ادویه را در خاطر داشته باشید.
در رابطه با ذرت نیز، میتوان گفت به دو شکلِ خشک و یا مرطوب برای مصرف طوطی کاسکو، مناسب است. اما، حتما پیش از مصرف باید ذرت را بشویید و چه بهتر که آن را به صورت خرد شده در ظرف غذای حیوان بریزید.
میوه و سبزیجات
میوه و سبزیجاتی که در اختیار کاسکو قرار میگیرند، میبایست به خوبی شسته شوند و همواره تازه باشند. همچنین، ابتدا باید دانهی میوه و سبزیجات را جدا و سپس آنها را به کاسکو بدهید. چرا که، خوردنِ دانه و هستهی بعضی از میوه ها، جان طوطی را به مخاطره میاندازد.
برخی از میوه و سبزیجات مغذی و مفید برای طوطیهای کاسکو شامل: هویج، خربزه، فلفل سبز، فلفل قرمز، برگ کاهو، اسفناج، سیب، انگور، زغال اخته، توت فرنگی، سیب زمینی شیرین، کدو، کلم بروکلی، لوبیا سبز، شاهی، کیوی، انبه، پرتقال، تمشک، موز و گیلاس میباشند.
آب
نه تنها طوطی کاسکو، بلکه هر پرندهی خانگی دیگری، نیاز دارد تا همواره به آب سالم و تمیز دسترسی داشته باشد. بنابراین، توصیه میشود همواره این موضوع را در نظر داشته باشید و روزی ۳ و یا ۴ مرتبه، آب طوطی را عوض کنید و ظرف آب او را شستشو دهید. دمای آب مصرفی پرنده، باید معتدل بوده و خنک نباشد.
خوراکیهای ممنوعه
طوطیهای کاسکو، هرگز نباید برخی خوراکیها را مصرف کنند. کلیهی نوشیدنیها و مواد خوراکی شامل الکل و کافئین برای این پرنده ممنوع هستند. همچنین، سیر و پیاز، چه به صورت پخته و چه به صورت خام، خطراتی را برای این پرنده به دنبال دارند. علاوه بر آن مصرف آووکادو، قارچ، کنگر، ریواس، کرفس، گوشت، پنیر، کاکائو، روغن، هسته میوه و سبزیجات، نمک و هرگونه ادویه به شدت برای پرنده مضر میباشند.
روش حمام کردن طوطی کاسکو
طوطیهای کاسکو، واقعا حیوانات عجیب و خاصی میباشند. این پرندگان، هر یک کاراکتر مخصوص به خود را دارند. برای مثال، برخی از آنها ترجیح میدهند هر روز حمام کنند! یعنی عاشق آب تنی و خیس شدن هستند. اما، برخی دیگر مانند گربه سانان از آب فراری میباشند. در این صورت، تنها میبایست کمی آب به پرهای آنان اسپری کنید تا خود، به نظافت و تمیز کردن پرهایشان بپردازند. بعضی دیگر هم، ترجیح میدهند گاهی اوقات در ظرف آب جست وخیزی کنند و بعد از مدتی بیرون آیند.
به هر حال، به صورت متوسط یک الی دو مرتبه در هفته میتوانید مطابق با سلیقهی این پرندگان، آنها را به حمام ببرید. فقط این نکته را در نظر داشته باشید که دمای آب ولرم باشد. زیرا، آب داغ موجب خشک شدن پرها و از بین رفتن چربیهای مفید بدن پرنده میشود و آب سرد نیز، کاسکو را در خطر ابتلا به بیماریهای گوناگون قرار میدهد.
بعد از استحمام، به طوطی اجازه ندهید در معرض باد سرد قرار بگیرد و از خشک نمودن این حیوان به وسیلهی سشوار جدا خودداری نمایید.
عمر طوطی کاسکو
طوطی کاسکو، پرندهای میباشد که در سنین ۴ تا ۶ سالگی بلوغ را تجربه میکند. عمر این پرنده، به صورت متوسط ۳۰ سال میباشد. اما، بسته به محل زندگی او میتواند بیشتر یا کمتر عمر کند. کاسکوهایی که در طبیعت زندگی میکنند، در حدود ۶۰ تا ۸۰ سال قادر به ادامهی حیات میباشند.
اما، زمانی که در قفس محبوس میشوند و به زندگی انسانها ورود پیدا میکنند، ۴۰ الی ۶۰ سال میتوانند زنده بمانند.
گاهی اوقات، پیش میآید که صاحب طوطی قبل از خود او، از دنیا میرود. این اتفاق، بسیار برای کاسکوها دردناک است و به شدت آنها را آزار میدهد. به صورتی که، اگر در این شرایط شخص دیگری سرپرستی آنها را به عهده بگیرد، میبایست بسیار اصولی و با ملایمت با این حیوان آسیب دیده، برخورد کند.
بیماریهای طوطی کاسکو
طوطی کاسکو، با توجه به آناتومی و نیازهای تغذیهای خود، پتانسیل ابتلا به برخی بیماری ها، از قبیل: کمبود ویتامین آ، کمبود ویتامین دی و کمبود کلسیم را دارد. همچنین، این پرنده میبایست به صورت مرتب توسط دامپزشک چکاپ شود. چرا که، بیماریهایی همچون عفونتهای باکتریایی، عفونتهای قارچی، بیماریهای مربوط به منقار و معضلات تنفسی در این پرندگان شایع میباشد. علاوه بر آن، کاسکوهایی که دچار استرس و ترس هستند، مستعد کندن پرهای خود نیز میباشند.