طوطی ملنگو – آشنایی و طرز نگهداری طوطی سبز ملنگو

طوطی ملنگو یک پرنده‌ی بسیار بازیگوش و باهوش می‌باشد، که از هندوستان به سراسر جهان راه یافته است. طوطی ملنگو، علاوه بر زیبایی قادر به تقلید صدا می‌باشد و به همین علت محبوبیت زیادی دارد. بسیاری از افراد مایل به نگهداری آن در منزل خود هستند. از این رو در طی مقاله‌ی زیر، نکات مهمی را در رابطه با این پرنده‌ی جذاب بیان نمودیم.

آشنایی با طوطی ملنگو

پت شاپ آتاپت: طوطی ملنگو، یک پرنده‌ی خانگیِ بسیار زیبا می‌باشد، که محبوبیت ویژه‌ای در سراسر جهان دارد. خاستگاه این طوطی سان سخنگو، کشور هندوستان می‌باشد و به خاطر توانایی سخن گفتن، رفته رفته به اروپا راه یافته است. طوطی ملنگو، با نام‌های دیگری همچون: طوطی کوچک اسکندر، پاراکیت گردن حلقه‌ای هندی، طوطی سبز، پاراکیت طوق صورتی و طوطی طوق صورتی نیز شناخته می‌شود. اما، نام علمی او Rose-ringed parakeet می‌باشد.

طوطی سبز و یا به عبارتی ملنگو، دارای تعدادی زیرگونه نیز می‌باشد، که بسیاری از آن‌ها در قاره آسیا و آفریقا زندگی می‌کنند.

زیرگونه‌ی آسیایی این پرنده شامل: ملنگو هندی، ملنگو بورآل و زیرگونه‌ی آفریقایی آن شامل: ملنگو آفریقایی و ملنگو آبسینیان می‌باشد. از میان این زیرگونه ها، طوطی ملنگو هندی، محبوبیت و جذابیت بیشتری دارد. جالب است بدانید، سالیانِ سال پیش از میلاد مسیح، این پرندگان به دلیل داشتن توانایی تقلید صدای انسان ها، همچون یک موجود مقدس انگاشته می‌شدند و برخی از مردم احترام بسیار زیادی برای آن‌ها قائل بودند. اما، امروزه به دلیل آسیب رساندن به محصولات کشاورزی، به عنوان یک پرنده‌ی مزاحم برای کشاورزان به شمار می‌آیند.

در ایران این پرندگان بیشتر در جزایر کیش و قشم مشاهده می‌شوند و به صورت آزادانه زندگی می‌کند. البته، ملنگوها به دلیل علاقه به زندگی در آب و هوای گرم، در گذشته‌ای نه چندان دور، در شمال کشورمان هم زندگی می‌کردند، که متاسفانه به دلیل ساخت و سازهای زیادی که در این مناطق صورت گرفت، بسیاری از آن‌ها از بین رفتند. در پارک‌های جنگلی و نواحی خوش آب و هوای شهر تهران و مشهد نیز، بعضا شاهد حضور این طوطی‌ها هستیم.

مشخصات ظاهری طوطی ملنگو

طوطی ملنگو، اندام کوچکی داشته و اندازه‌ی آن با احتساب دم در حدود ۴۰ سانتی متر تخمین زده شده است. طول این پرنده نیز، با در نظر گرفتن بال‌های او، در حدود ۱۵ الی ۱۷ سانتی متر می‌باشد و در حدود ۱۲۰ گرم وزن دارد. رنگ اصلی این طوطی سانِ جذاب، سبز مایل به لیمویی می‌باشد. اما، امروزه به دلیل جهش‌های ژنتیکی در رنگ‌هایی از جمله: دارچینی، زرد، آبی، سفید و سبز هم قابل مشاهده است.
زیرگونه‌ی آسیایی ملنگوها، دارای منقاری به رنگ سرخ روشن می‌باشد و اندامی نسبتا بزرگ دارد. اما، متقابلا زیرگونه‌ی آفریقایی این پرندگان، منقاری کوچکتر از گونه‌ی آسیایی دارد، که به رنگ سرخ تیره می‌باشد. همچنین، اندامی کشیده‌تر و دمی طویل‌تر دارد.

تعیین جنسیت طوطی ملنگو

پیش از رسیدن به بلوغ، تشخیص جنسیت طوطی ملنگو، عملا کاری دشوار و غیر ممکن می‌باشد. اما، بعد از رسیدن پرنده به سن بلوغ، با توجه به برخی علامت‌ها می‌توان نر و یا ماده بودن حیوان را تعیین نمود.

ملنگو ماده، چهره‌ای فارغ از هرگونه لک دارد و دور گردن او نیز حلقه و یا طوقه‌ای دیده نمی‌شود. با این وجود، دور گردن برخی از ماده‌ها یک حلقه‌ی بسیار کمرنگ مشاهده می‌شود. اما، ملنگو نر، منقاری قرمزتر از ملنگو ماده داشته و لکه‌های سیاهی در صورت خود دارد.

این پرنده‌ی نر، به طور معمول سه رنگ طوقه در گردن خود دارد: یکی طوقه‌ی سیاه رنگ که در سن یک سال و نیمیِ حیوان ظاهر می‌شود و از بخش پایینی منقار تا پشت سر حیوان امتداد می‌یابد، و دو حلقه‌ی دیگر به رنگ‌های صورتی و آبی، که پس از سن سه سالگی به وجود می‌آیند. در نتیجه، بعد از دو الی سه سالگی پرنده، می‌توان اقدام به تعیین جنسیت او نمود.

از نظر خلق و خو نیز، می‌توان گفت ملنگوی ماده نسبت به گونه‌ی نر خود، مودب، متین و آرام‌تر می‌باشد. هر دوی آن‌ها، بعد از پایان سن سه سالگی قادر به تولید مثل می‌باشند. همچنین، در صورتی که به خوبی از این پرندگان بانمک نگهداری نمایید، ۲۰ الی ۳۰ سال عمر می‌کنند. حتی دیده شده است، که برخی از آن‌ها به دهه‌ی پنجاه سالگی هم می‌رسند. از این رو، می‌توانند دوست وفاداری برای شما باشند.

خصوصیات اخلاقی طوطی ملنگو

برای بیان بهتر خصوصیات اخلاقی طوطی ملنگو، تصمیم گرفتیم تا این پرنده را با نمونه‌ی مشابه خود، یعنی شاه طوطی مقایسه کنیم. چرا که، این دو پرنده به اندازه‌ای شبیه به یکدیگر می‌باشند، که بسیاری از افراد، قادر به تشخیص این دو نیستند. از سویی دیگر، این مقایسه، در انتخاب پرنده‌ی مناسب برای نگهداری نیز، به شما کمک شایانی می‌کند.

ملنگو، یک طوطی بسیار اجتماعی، زرنگ و بازیگوش می‌باشد. در واقع گویی، شخصیتی برونگرا دارد و از قرار گرفتن در محیط‌های شلوغ و پر سر و صدا لذت می‌برد. اما، کاراکتر شاه طوطی، اهلی، مودب‌تر و کمی هم خجالتی می‌باشد و محیط‌های آرام را ترجیح می‌دهد.

هر دوی این طوطی سان ها، قابلیت تقلید صدا را دارند. اما، طوطی ملنگو، نسبت به شاه طوطی بیشتر مستعد صحبت کردن می‌باشد.

هم طوطی ملنگو و هم شاه طوطی، بسیار آموزش‌پذیر می‌باشند و میتوان آن‌ها را به خوبی تربیت نمود. اما، باید بدانید به طور کلی طوطی‌ها عادت به جیغ کشیدن‌های ناگهانی دارند. صدای جیغ شاه طوطی، به مراتب از ملنگو بلندتر و تیزتر می‌باشد. از این رو، اگر ساکن آپارتمان می‌باشید، پیش از خرید آن‌ها می‌بایست این نکته را در نظر داشته باشید.
از لحاظ ظاهری نیز، شاه طوطی اندام درشت‌تری نسبت به ملنگو دارد و برخلاف ملنگو، روی لبه‌ی بال‌های او لکه‌ای سرخ و زیبا خودنمایی می‌کند.
اگر بیشتر مایل باشید با خصوصیات رفتاری طوطی‌های ملنگو آشنا شوید؛

باید بدانید که، این پرندگان در طبیعت به صورت گروهی زندگی می‌کنند. از این رو، از بودن در کنار خانواده لذت بیشتری می‌برند. به همین دلیل، نسبت به شاه طوطی، باید زمان بیشتری را به بازی و صحبت کردن با آنان اختصاص دهید. زیرا، طوطی ملنگو، بسیار بازیگوش، کنجکاو و در عین حال باهوش می‌باشد. در صورتی که، به اندازه‌ی کافی مورد توجه قرار نگیرد، تبدیل به یک طوطی افسرده و یا خرابکار شده و اختلال‌های رفتاریِ خاصی پیدا می‌کند. این اختلالات می‌تواند شامل نوک زدن، جیغ کشیدن، پرکنی و یا جویدن اشیا باشد.

اصول نگهداری از طوطی ملنگو

طوطی ملنگو، جثه‌ی بزرگی ندارد. اما، به دلیل دم بلند او و روحیه‌ی فعالی که دارد، به یک قفس نسبتا بزرگ نیاز دارد، تا جای مانور بیشتری در اختیار داشته باشد و بتواند بازی کند. در نظر داشته باشید، فاصله‌ی میله‌های قفس نباید به صورتی باشد که این پرنده‌ی بازیگوش بتواند از میان آن‌ها فرار کند. علاوه بر ویژگی‌های فیزیکی قفس، جایگاه قرارگیری آن نیز مهم است. قفس ملنگو می‌بایست جایی باشد، که بتواند اعضای خانواده را ببیند و احساس تنهایی و غربت نکند.

به طور متوسط، طوطی ملنگو، روزانه در حدود سه ساعت نیاز دارد تا بیرون از قفس بوده و به بازیگوشی و فعالیت بپردازد، تا بدین وسیله انرژی خود را تخلیه کند. از این رو، لازم است محیطی امن برای او فراهم آورید تا احساس راحتی کرده و به دور از تنش و ناامنی قادر به پرواز و جست وخیز باشد. علاوه بر آن، می‌بایست با او وقت بگذرانید و او را همراهی کنید. این کار، موجب جلب اعتماد و دوستیِ حیوان با شما می‌شود. کلمات جدید به او بیاموزید و او را مخاطبِ خود قرار دهید.

بدین وسیله، تبدیل به رفیق و همراه بسیار خوبی برای شما خواهد شد. توصیه می‌کنیم، اگر وقت کافی برای بازی، صحبت و توجه به این حیوان را ندارید، از اقدام به خرید و نگهداری آن جدا اجتناب نمایید. همچنین، پیشنهاد می‌گردد افرادی که به تنهایی زندگی می‌کنند، این پرنده را به عنوان حیوان خانگی خود انتخاب نکنند. چرا که، این پرنده اجتماعی در کنار یک خانواده چند نفره احساس بهتری دارد و سرحال‌تر است.

در نظر داشته باشید، طوطی ملنگو، فک بسیار قدرتمندی دارد. باید مراقب او باشید تا زمانی که در خانه آزاد است، به اقلام ارزشمند آسیب نرساند. برای کنترل این عادت، می‌توانید اسباب بازی‌های مخصوصی برای او تهیه نمایید تا با جویدن و بازی کردن با آن‌ها مشغول گردد. جالب توجه است که این پرنده، علاقه‌ی شدیدی به بازی‌های پیچیده مثل پازل دارد و ساعت‌ها می‌تواند با این ابزار سرگرم باشد.

تربیت و آموزش طوطی ملنگو

علاوه بر ظاهر زیبا و بانمک بودنِ طوطی ملنگو، آنچه که افراد را مشتاق نگهداری این پرنده می‌کند، توانایی سخن گفتن آن می‌باشد. همانطور که گفتیم این حیوان، استعداد شگرفی در تقلید صدا دارد و تقریبا از سنین ۸ ماهگی تا یک سالگی پتانسیل بسیار خوبی برای یادگیری دارد. از این رو، می‌توانید کلمات و یا جملات کوتاه جذابی را به او بیاموزید. همچنین، این نکته را در نظر داشته باشید، که اگر کلماتی را یاد بگیرد، آن‌ها را گاه و بی‌گاه تکرار خواهد نمود. بنابراین، کلماتی زیبا و مثبت به او بیاموزید.

رایج‌ترین راه آموزش این پرنده، صحبت کردن با او می‌باشد. زمانی که لب به سخن باز می‌کنید، ملنگوی کنجکاو، تمام حواسش را به کلمات شما معطوف می‌کند. این حیوان، حتی قادر به درک جنس لحن شما می‌باشد! به همین علت، بهتر است با لحنی آرام و مهربان با او حرف بزنید تا احساس آرامش کند. اینگونه، بهتر و سریع‌تر لغات را فرا می‌گیرد.

آموزش ملنگو، نیاز به تمرین و تکرار مکرر دارد. بنابراین، روزانه چند کلمه را برای او تکرار نمایید و زمانی که آن‌ها را تقلید و بازگو نمود، بلافاصله تکه‌ای از غذای مورد علاقه‌اش را به او بدهید و با لحنی ملایم او را تشویق کنید. اینگونه، ذهن حیوان میان کار درست و جایزه ارتباط برقرار می‌کند و انگیزه‌ی بیشتری برای یادگیری پیدا می‌کند.

اما برای دستی کردن طوطی ملنگو نیز، راه بسیار ساده‌ای وجود دارد. این کار هم مانند آموزش کلمات به او، نیازمند صبر و شکیبایی می‌باشد. هنگامی که، برای نخستین بار، این پرنده را به منزل می‌آورید، اجازه دهید تا چند روزی با محیط جدید آشنا شود، با آنجا خو بگیرد و احساس امنیت پیدا کند. ملنگوها بسیار اجتماعی هستند و به سرعت با شما دوست خواهند شد. زمانی که این پرنده نزدیک شما آمد، می‌توانید تکه‌ای چوب را نزدیک پاهای او ببرید و با لحنی مهربان از او دعوت کنید تا به روی چوب بنشیند. هنگامی که اعتماد او جلب شد و این کار را انجام داد، چندین مرتبه‌ی دیگر این تمرین را با او انجام دهید. در نهایت، به جای چوب انگشت خود را نزدیک پاهای او ببرید. در این هنگام حیوان بدون ترس بر روی دست شما خواهد نشست.

در نظر داشته باشید، هر اندازه که طوطیِ شما دستی و وابسته به شما باشد، بازهم نباید بدون قلاده و یا جلیقه‌ی مخصوص پرواز او را به بیرون از منزل ببرید. چرا که، احتمال گم شدن و مورد حمله قرار گرفتن او وجود دارد. جلیقه‌ی پرواز طوطی سانان، ابزاری بسیار کاربردی می‌باشد و به پرنده اجازه می‌دهد تا به راحتی در طبیعت پرواز کند و نیازی به جا به جایی قفس او نباشد. با بردن طوطی ملنگو در طبیعت، به وضوح تغییر روحیه و شادابی او را حس خواهید کرد. فقط دقت نمایید که، پرنده با جلیقه احساس راحتی داشته باشد، فشاری به او وارد نشود و قادر به جویدن آن نباشد.

رژیم غذایی طوطی ملنگو

رژیم غذایی طوطی ملنگو، می‌بایست متنوع باشد. چرا که، این حیوان در طبیعت دانه ها، سبزیجات و میوه‌های بسیار زیادی در دسترس دارد. از این رو، هنگامی که این پرنده را به عنوان حیوان خانگیِ خود برمی گزینید، می‌بایست توجه ویژه‌ای به این موضوع داشته باشید.

غذاهای خشکِ مخصوصی توسط شرکت‌های غذایی برای این پرنده، تولید می‌شود؛ اما، استفاده این خوراک‌ها به تنهایی کافی نبوده و می‌توانید میوه و سبزیجاتی همچون:

سیب، موز، ملون، انبه، پرتقال، انگور بی‌هسته، توت فرنگی، اسفناج، نخودفرنگی، کرفس، ذرت، کاهو، لوبیا و جوانه‌ی گیاهان را به طوطی‌های ملنگو بدهید. علاوه بر آن این پرندگان به غذاهای پخته‌ای مثل: برنج، غلات پخته، لوبیای پخته، گوشت پخته (مقدار بسیار کم، برای تامین پروتئین) و… نیز علاقه دارند. اما، نباید در مصرف آن‌ها زیاده روی نمود. گلبرگ و شهد گل‌ها نیز، ملنگوها را بر سر ذوق می‌آورد و علاقه‌ی ویژه‌ای به آن‌ها دارند.

نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید، این است که هرگز هر خوراکی که خودتان میل می‌کنید را به طوطی ملنگو ندهید. برای مثال، سیستم گوارش این پرنده نه تنها قادر به هضم غذاهای پر روغن، پر ادویه، نمک، الکل، شکلات، آووکادو و اغذیه‌ی دارای مواد نگهدارنده نمی‌باشد، بلکه امکان مرگ او را نیز در پی دارد. بنابراین، در رابطه با این موضوع دقت کافی داشته باشید.

ظرف‌های غذا و آب طوطی ملنگو نیز، مثل دیگر پرندگان هر روز باید تخلیه شود و بعد از شستشوی، مجدد در قفس او قرار بگیرد. به این ترتیب، خطر بروز بیماری‌های عفونی و باکتریاییِ حیوان به حداقل می‌رسد.

بیماری‌های طوطی ملنگو

طوطی ملنگو، به طور عمومی پرنده‌ای سالم و قدرتمند می‌باشد. اما، احتمال ابتلا به بیماری در این پرنده هم همچون دیگر حیوانات وجود دارد. در ادامه به تشریح برخی از رایج‌ترین بیماری‌ها این طوطی سان، علائم و راه‌های درمان آن‌ها می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

پپسیتاکوز (ذات الریه عفونی): پسیتاکوز، یک بیماری عفونی می‌باشد، که از میکروب کلامیدیا پسیتاسی ناشی می‌شود و ریه‌های حیوان را درگیر می‌کند. این بیماری قابل انتقال به انسان می‌باشد و در حدود یک الی سه هفته می‌تواند نهفته باقی بماند. این بیماری هنگامی بروز پیدا می‌کند، که پرنده در معرض باد سرد کولر، پنکه و یا پنجره قرار بگیرد. از علائم پسیتاکوز می‌توان به آبریزش چشم، کاهش ملموس اشتها، خواب آلودگی بیش از اندازه، صدای خس خس سینه و گرفتگی بینی پرنده اشاره داشت.

برای درمان این معضل، می‌توانید از کپسول داکسی سایکلین بهره ببرید. به طوری که آن را همراه با چند قطره مولتی ویتامین، درون ظرف آب طوطی خود بریزید. بدین ترتیب، طی سه الی پنج روز، بهبود حاصل می‌شود. البته، تجویز دامپزشک در این رابطه ارجح می‌باشد و توصیه می‌کنیم خودسرانه اقدام به این کار نکنید.

ویروس: پولیوما ویروس، یکی از شایعترین عوامل بیمار شدن طوطی‌ها به خصوص گونه‌ی ملنگو می‌باشد. میزان انتقال این بیماری بسیار بالا بوده و اغلب، جوجه‌های چند روزه را درگیر و تلف می‌کند. طوطی‌های بزرگسال نیز، در معرض حمله‌ی این ویروس قرار دارند. اما، از آنجایی که سیستم ایمنی بدن آن‌ها قوی‌تر می‌باشد، معمولا مقاومت بهتری از خود نشان می‌دهند. این ویروس، در حدود دو هفته علائمی از خود بروز نداده و در حالت نهفته به سر می‌برد. بزاق دهان، گرد پرها، مدفوع و… از عوامل اصلی انتقال این بیماری بین طوطی‌ها می‌باشند. از علائم پولیوما ویروس می‌توان به تورم شکمی، کم اشتهایی، کاهش وزن، اسهال، استفراغ، حمله‌ی عصبی، تشنج، کاهش آب بدن، افسردگی و لرزش عضلات اشاره کرد.

در صورت مشاهده‌ی هر یک از عوامل این بیماری، پرنده را نزد دامپزشک ببرید. چرا که، عواقب آن ممکن است جبران ناپذیر باشد و حتی منجر به مرگ حیوان شود.

پرکنی: از دیگر بیماری‌های شایع در بین طوطی‌های ملنگو، پرکنی می‌باشد. این اتفاق، عوامل متعددی دارد. به طور مثال، تنها ماندن و بی‌توجهی به حیوان باعث به وجود آمدن اضطراب ناشی از جدایی می‌شود. از این رو، امکان دارد ملنگو شروع به کندن پرهای خود کند. و یا با ورود یک پرنده‌ی دیگر، حس حسادت او برانگیخته می‌شود و باز هم دچار اختلالات عصبی شده و به کندن پرهای خود روی می‌آورد. در کل این بیماری ناشی از تنش‌های عصبی می‌باشد. در نتیجه هرگز نباید پرنده را در چنین شرایطی قرار دهیم. البته، بلوغ و تغییرات جنسی هم در به وجود آمدن این اختلال موثر می‌باشد.

برای درمان این معضل نیز راه‌هایی وجود دارد. به طور مثال، شما می‌بایست اسباب بازی‌های مورد علاقه‌ی حیوان را در اختیار او قرار دهید و اجازه دهید بیرون از قفس بازی کند. همچنین، می‌توانید محیطی گرم و امن برای او فراهم سازید تا آرامش پیدا کند و تنها برای اینکه پرهای او از حالت خشکی خارج شوند، اندکی به آن‌ها آب بپاشید. زمانی که طوطی ملنگو، توجه و محبت شما را حس کند، به اندازه‌ی چشمگیری روند درمانی او سرعت خواهد یافت.

تب طوطی: اکثر افرادی که به پرندگان و نگهداری از آن‌ها علاقمند هستند، راجع به بیماری تب طوطی شنیده اند. منشا این بیماری، یک باکتری به اسم کلامیدیا می‌باشد. این بیماری واگیردار بوده و علائمی همچون: التهاب و عفونت چشمی، اختلال در تنفس، بی‌حالی و رقیق شدن مدفوع را در پی دارد.

این عفونت، معمولا به واسطه‌ی آنتی بیوتیک‌هایی مثل کلرامفنیکل و تتراسایکلین برطرف می‌شود. اما، امکان دارد با توجه به شدت بیماری دامپزشک راه‌های درمانی دیگری را نیز تجویز نماید.

جمع‌بندی خرید طوطی ملنگو

اگر مایل به خرید طوطی ملنگو می‌باشید، پیش از اقدام به این کار، مزایا و معایب نگهداری از این پرنده را در نظر بگیرید. چرا که نگهداری از این حیوان، به طور کلی سبک زندگی شما را دستخوش تغییراتی می‌کند.

برخی از فواید نگهداری از طوطی ملنگو عبارت است از:

دریافت عشق و محبت: پس از مدتی، میان شما و این پرنده‌ی مهربان، پیوندی عاطفی به وجود می‌آید. از این رو، زمانی که در حال وقت گذرانی با این حیوان هستید، استرس‌های شما کاهش یافته و عشقی که حیوان در اختیار شما میگذارد، موجب بالا رفتن سطح هورمون سروتونین در شما می‌گردد.

بهبود روابط اجتماعی: هنگامی که شما از پرنده‌ی بازیگوشی همچون ملنگو نگهداری می‌کنید؛ می‌توانید سر صحبت را با افراد جدید در رابطه با این پرنده باز کنید و یا به هنگام پیاده روی، او را همراه خود کنید.

و اما، نگهداری از این طوطی می‌تواند معایبی هم داشته باشد:

سر و صدا: همانطور که گفتیم طوطی ملنگو، پر سر و صدا و بازیگوش می‌باشد. در نتیجه، امکان دارد نارضایتی همسایگان را به بار بیاورد.

هزینه: نگهداری هر حیوان خانگی، دربردارنده‌ی هزینه‌هایی می‌باشد. بنابراین، پیش از خرید این طوطی، باید هزینه‌های نگهداری، خوراک و درمان او را نیز مد نظر قرار دهید.

توصیه می‌شود برای خرید طوطی ملنگو، حتما به فروشگاه‌های معتبر مراجعه نمایید. قیمت این طوطی با توجه به نژاد، سن، وضعیت سلامت، تعداد کلماتی که بلد می‌باشد و… متفاوت است. از این رو، به هنگام خرید در رابطه با هر یک از این فاکتورها باید به دقت پرسش نمایید.